Elke jaar op Aswoensdag, die eerste dag van lydenstyd, word ons opgeroep om ’n seisoen van nadenke te begin, wanneer ons aandag veral gerig is op die lyding en sterwe van ons Here Jesus Christus, aan die kruis.  Van ouds af is die lydenstyd waargeneem, as ’n tyd van spesiale toewyding, selfverloëning en bekering.

Dit is ’n tyd om stil te word in besinning en toewyding aan die Woord van die Here.  Die taal van die lydenstyd is juis daarom gedemp. So word die woord Halleluja nie gedurende die lydenstyd as ’n uitdrukking van lof gebruik nie.  Ons vokale en instrumentale musiek is reflektief en versag. 

Pers, die liturgiese kleur wat gewoonlik vir die seisoen aangewys word, is die „stilste“ van die kleure wat gedurende die kerkjaar gebruik word en word ook geassosieer met boetedoening en roubetoon.

In baie kerke word die kruise en ander godsdienstige kunswerke „versluier“ – bedek met ’n half-deursigtige stuk materiaal om hul glans te verberg en ’n plegtige atmosfeer aan die kerkruim te gee.

Tye van stilte vir persoonlike nadenke en gebed het spesiale betekenis in die Lydenstyd.  Die woorde van een van die groot Lutherse gesange dien as ’n oproep tot ’n ekstra mate van toewyding en gebed:

“Vervul O Heer, my hart met stille wyding
waar, ek herdenk die diepte van u lyding,
hoe U daar aan die kruis vir my gesterf het;
my heil verwerf het.”

Vandag kan dit ekstra vasberadenheid verg om ’n behoorlike omgewing vir sulke refleksie in ons vinnige en raserige wêreld in te rig.  Om daardie plek te vind en daardie tyd waar te neem, is egter nog ’n sentrale komponent van die dissipline van die seisoen van lydenstyd, en is meer as die moeite werd.

Alhoewel daar baie materiaal bestaan wat ons kan help om in die lydenstyd, stilte te vind en oor die verlossingswerk van ons Here na te dink, is een van die beste—en geredelik beskikbare—bron die gesange in die Lutherse gesangboeke.  Elke gesang bevat betekenisvolle lirieke van regoor die kerkgeskiedenis – gereed om herontdek en telkens weer ter harte geneem te word, hetsy as deel van ons eie stiltetyd of saam met ander.

Die dae en weke van lydenstyd roep ons op om die fokus van ons geloofslewe op Jesus, ons Here, te hou en meer van Hom en Sy liefdevolle plan van verlossing vir ons te leer.  Een van die klassieke Lutherse gesange geskryf deur die Deense biskop Thomas Hansen Kingo (1634-1703) beeld daardie fokus uit in ‘n petisie aan die Here:

“Kerf u beeld, o Here Jesus, in my hart, Genade-vors
dat u werk van my verlossing nooit sal uitgewis kan word.
Laat die inskrif duid’lik wees:
Jesus het vir my genees
deur sy bloed en deur sy sterwe,
dat ek kan die hemel erwe.”

Die onderhouding van die tradisies wat met die lydenstyd gepaard gaan, kan tot groot voordeel wees.  Soos ons tot stilte en nadenke kom, en die fokus van die lydenstyd behou, word dit ’n voller en meer betekenisvolle seisoen.

Kom ons bid dat ons dierbare Vader in die hemel, ter wille van sy geliefde Seun en deur die krag van sy Heilige Gees, hierdie lydenstyd ryklik vir ons sal seën sodat ons met blye harte Paasfees in opregtheid en waarheid kan vier.

Julle Pastor Kurt Böhmer